CÂU CHUYỆN KHỞI NGHIỆP TỪ MẮM

Chàng Đon-ki-ho- tê …Mắm

Từ bỏ một công việc thu nhập tốt để về quê khởi nghiệp mắm truyền thống, từ số 0 tròn chính với tình yêu với nghề cha ông. May mắn sống sót qua 5 năm khởi nghiệp, nghĩ lại chặng đường đã qua, Lê Anh- CEO, sáng lập mắm Lê Gia, có nét giống như chàng Đon ki hô tê trong chuyện của nhà văn  Xéc-van-téc: Ngây thơ, tình yêu mãnh liệt, hoài bão lớn lao nhưng không phải với Cối xây gió mà là với Mắm truyền thống.

Hình ảnh CEO Lê Gia

Nước mắm & mồ hôi đậm chát vị mắm

Ai khởi nghiệp thì cũng vất vả, khó khăn. Nhưng khởi nghiệp trong nghề mắm truyền thống thực sự là nhọc nhằn. Ngoài vất vả trong quá trình làm ra một chai mắm (một nắng hai sương, chăm chút hàng năm trời, nâng niu, chắt chiu) thì hành trình đưa chai mắm đến tay người tiêu dùng – trong bối cảnh thị phần nước mắm công nghiệp thống lĩnh, cạnh tranh khốc liệt – còn nhọc nhằn hơn nhiều.

Thời điểm quyết định bỏ việc đi làm mắm, tôi chỉ nghĩ đơn giản, mình thích mắm và cứ làm ra sản phẩm tốt là thành công. Suy nghĩ ngây thơ như chàng Don-ki-ho- tê đánh nhau với cối xay gia. Hành trang duy nhất mang theo khi làm mắm đó duy nhất là tình yêu với mắm truyền thống và sự ủng hộ của vợ. Nhiều người bảo, thằng này điên rồi. Nhưng tôi bỏ ngoài tai và lao vào làm.

 Mùa hè 2016 tại các nhà hàng ở khu du lịch biển Hải Tiến- Hoằng Hóa – Thanh Hóa. Hình ảnh cặp vợ chồng – gày gò, đôi cặp kính cận to, chồng đi giày công trường, vợ đi giày bata, mặc áo xanh có hình ngôi nhà (Lê Gia), lúc nào cũng cầm chai mắm với nụ cười trên môi, đến từng mâm cơm để mời mọi người dùng thử là hình ảnh dễ bắt gặp trong những ngày hè đỏ lửa.

Giờ cơm trưa của khách du lịch, là lúc nóng nhất của mùa hè, mồ hôi ướt đẫm nhưng nụ cười vẫn nở trên môi họ. Xong bữa cơm của khách, thường là qua nửa buổi chiều hoặc tối muộn (với bữa chiều), cơn đói qua đi, chỉ còn sự mệt nhọc, khi về bữa cơm nhà còn chẳng kịp ăn.

Đôi lúc nụ cười của họ bị ngắt quãng vì gặp phải sự “phản ứng” của khách hàng. Không phải ai cũng đồng ý ăn thử sản phẩm. Tỉ lệ khách hàng đang sử dụng nước chấm công nghiệp có khi đến gần 90%, họ phản ứng, đôi khi quát mắng, to tiếng.

Những giọt mồ hôi và nước mắt mặn chát vị của mắm.

Vợ anh, nhiều lúc khóc và nản, muốn chồng mình dừng lại.

Khó khăn tâm lý đến cùng với khó khăn tài chính, bao nhiêu sổ đỏ gia đình đều mang thế chấp ngân hàng, tiền vốn vay mua cá ủ muối hàng năm trời, áp lực trả lãi ngân hàng, lãi mẹ đẻ lãi con, nay ra sản phẩm mà không tiêu thụ được, không có nguồn thu, cảm giác như đi vào ngõ cụt.

Theo thời gian, cùng với sự tận tâm, miệt mài và bền bỉ, sản phẩm mắm Lê Gia cũng bắt đầu được người tiêu dùng đón nhận. Đường đi đã bớt tăm tối hơn.

Trái ngọt đầu tiên

Có những khách hàng đầu tiên, họ dùng và thích vị mắm nguyên bản tự nhiên, họ quay lại dùng tiếp và nói lời động viên. Đó như là món quà quý giá, có ý nghĩa lớn lao, giữ lửa và thổi bùng cháy lên hy vọng của đôi vợ chồng mắm.

Tín hiệu tốt nhất là sản phẩm Nước mắm dành cho bé, được các mẹ đón nhận, được hệ thống mẹ và bé uy tín (Bibomart, Kid plaza) cho lên kệ bán. Niềm vui thấy đứa con tinh thần của mình, được có mặt trên kệ đẹp đẽ của siêu thị, được khách hàng mình đón nhận – như thể họ làm được gì đó lớn lao.

Một kỷ niệm nhớ mãi, là trong một lần đến hệ thống mẹ và bé Bibomart, tình cờ nghe thấy một bà mẹ -và thu ngân của siêu thị nói chuyện, bà mẹ nói, cô ấy cũng ở quê, bố mẹ cô ấy ngày xưa cũng làm nước mắm và sau khi dùng nước mắm Lê Gia cho bé cô ấy thấy đúng là nước mắm chuẩn, nguyên chất, và cô ấy tin dùng cho con.

Đó thực sự là giấy phút xúc động với họ, là thành quả ngọt ngào – đầu tiên mà họ- đôi vợ chồng mắm được nhận sau biết bao nỗ lực không ngừng nghỉ.

Lê Anh (trái) và Vợ trong một buổi bán hàng hội chợ

Người trẻ nâng tầng hồn cốt việt/ Mong ước tương lai.

Sau hơn gần 5 năm khởi nghiệp, bền bỉ, tận tâm giờ đây các sản phẩm mắm mang thương hiệu Lê Gia đã xuất hiện trên hầu hết các kệ siêu thị, chuỗi cửa hàng mẹ và bé, đại lý rộng khắp. Mắm Lê Gia cũng đã xuất khẩu đến các nước: Hàn Quốc, Đài Loan, Nga, Nam Phi, Panama.

Dù tương lai của các sản phẩm mắm truyền thống không được sáng sủa khi: Thị hiếu người tiêu dùng thay đổi, sản xuất đọng vốn, khó khăn, nguồn cá cơm ngày càng cạn kiệt, sự lấn át của nước mắm công nghiệp và cạnh tranh khốc liệt, nhưng tình yêu với mắm truyền thống của ông chủ Lê Anh vẫn sắt son như những ngày đầu khởi nghiệp.

Với Lê Anh, xuất khẩu được các sản phẩm mắm truyền thống, không chỉ là hoạt động kinh tế đơn thuần, mà nó còn chưa đựng những giá trị văn hóa lớn lao. Xuất khẩu được mắm cũng chính là xuất được những giá trị, tinh hoa của cha ông, quốc hồn quốc túy của người Việt đến thế giới.

Mong ước của họ là xây dựng một thương hiệu, góp phần gìn giữ nghề cha ông, tinh hoa ẩm thực của người Việt, để lại cho thế hệ sau.