Sau khoảng 6 tháng đầu đời, trẻ bước vào độ tuổi ăn dặm. Đây cũng là lúc ba mẹ cảm thấy lúng túng khi chuẩn bị thức ăn cho bé, vì còn rất mơ hồ về nhu cầu dinh dưỡng cũng như các nhóm thực phẩm cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Các chuyên gia dinh dưỡng chia thực phẩm thành 4 nhóm chính cần thiết trong các bữa ăn hàng ngày của trẻ.
Các mẹ lưu về để cân đối các nhóm, giúp bé phát triển cả về thể chất và trí tuệ nhé!
Nhóm thực phẩm cung cấp chất bột – đường
Chất bột đường, cung cấp năng lượng cho cơ thể, tham gia vào thành phần cấu tạo nên tế bào. Chiếm 50%-60% tổng nhu cầu năng lượng trong ngày của trẻ. Thực phẩm giàu chất bột đường thường gặp trong bữa ăn hàng ngày là gạo, mì, bún, phở, khoai, đậu, bột mì, trái cây… Mẹ có thể nghiền cháo, khoai cho bé làm quen với nhóm thực phẩm này, hoặc nấu bột yến mạch cho thêm phong phú bữa ăn của bé.
Nhóm thực phẩm cung cấp chất đạm
Thực phẩm giàu đạm thường gặp trong bữa ăn hàng ngày là thịt, cá, tôm, cua, lươn, đậu,… được chia thành 2 nhóm nhỏ là đạm có nguồn gốc động vật (đạm cung cấp từ thịt, cá, tôm…) và đạm có nguồn gốc thực vật (đạm cung cấp từ các loại đậu, gạo, nếp…).
Chất đạm là vật liệu chính để xây dựng nên các tế bào, tạo ra dịch tiêu hóa, các nội tiết tố, các protein huyết thanh, …, vai trò tạo hình của chất đạm đặc biệt quan trọng đối với trẻ em, phụ nữ mang thai. Chất đạm cũng là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Mẹ chú ý không nên cho bé ăn quá nhiều đạm, vì sẽ gây hại đến hệ tiêu hóa còn non nớt của bé, nên cho bé ăn cả đạm động vật (gồm thịt, cá…) và đạm thực vật (các loại đậu đỗ…), việc kết hợp hài hòa giữa đạm động vật và thực vật sẽ giúp bé phát triển khỏe mạnh.
Nhóm thực phẩm rau củ và trái cây – cung cấp vitamin, chất khoáng và chất xơ
Rau, củ, quả, trái cây là nguồn thực phẩm cung cấp các vitamin, chất xơ, nước và một số khoáng chất cho cơ thể bé yêu. Chất xơ giúp chống táo bón, ngăn cản sự hấp thu nhanh của glucose từ ruột non vào máu, tạo điều kiện cho các vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển, hạn chế sự phát triển của các vi khuẩn có hại trong đường ruột, góp phần bài xuất cholesterol ra khỏi cơ thể, có ý nghĩa trong phòng bệnh xơ vữa động mạch, và giảm ung thư đường tiêu hóa.
Tuy nhiên mẹ cần chú ý chế biến rau củ quả cho đúng cách như rửa rau dưới vòi nước, không dự trữ rau củ quá lâu… để không làm mất chất dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.
Nhóm thực phẩm cung cấp chất béo
Thực phẩm cung cấp chất béo được sử dụng hàng ngày là dầu, mỡ, bơ, phô mai… Chất béo có nguổn gốc động vật sống trên cạn: mỡ heo, mỡ bò, mỡ dê… chủ yếu có các acid béo bão hòa, chứa nhiều cholesterol. Chất béo có nguồn gốc thực vật: dầu mè, dầu nành, dầu hướng dương… có các acid béo cần thiết, vitamin E. Loại chất béo này được khuyến khích sử dụng trong bữa ăn hàng ngày của trẻ. Chất béo có nguồn gốc từ các động vật sống ở biển: chứa nhiều vitamin A, các acid béo không no, đặc biệt là acid arachíndonic rất tốt cho cơ thể.
Chất béo là nguồn thực phẩm giàu năng lượng, là thành phân của màng tế bào, mô não… vì vậy nếu cung cấp đủ sẽ giúp cho trẻ phát triển trí não tốt, chất béo là dung môi giúp cơ thể hấp thu tốt các vitamin A, D, E, K.
Mẹ có thể trộn 1 thìa dầu ăn (dầu mè/dầu gấc/oliu) vào thức ăn của bé sau khi nấu chín, hoặc cho bé dùng thêm phô mai, bơ… để bổ sung nhóm thực phẩm này giúp bữa ăn của bé thêm ngon hơn, hợp khẩu vị của bé hơn.
